Pagina's

donderdag 13 februari 2014

Namaak: risico op boete en inbeslagname

Alle economische sectoren komen in aanraking met namaak: poedermelk voor baby’s, antibiotica, speelgoed, kleding, cosmetica... Al deze namaakgoederen veroorzaken jaarlijks duizenden ongevallen. Verder liggen ze aan de basis van economische schade, verlies van geld en tewerkstelling en de herinvestering van de winsten door maffiaorganisaties.
Europese reglementering mocht dan ook niet uitblijven. De EU-verordening 1383/2003 speelt in op de problematiek van de namaak door het optreden van de douane te regelen.

Definiëring
De EU-verordening geeft een nauwkeurige omschrijving van “namaakgoederen” en “door piraterij verkregen goederen”. In beide gevallen gaat het om een inbreuk op de intellectuele-eigendomsrechten:

Namaakgoederen zijn imitaties of reproducties van merkgoederen. Het logo, de verpakking of een ander herkenbaar element is gebruikt zonder toelating.

Door piraterij verkregen goederen zijn kopieën of montages van kopieën, vervaardigd zonder de toelating van de houder van het auteursrecht. In de praktijk gaat het voornamelijk om cd’s, dvd’s en software.

De Europese regelgeving
Op Europees vlak bepaalt de EU-verordening 1383/2003, die in werking trad op 1 juli 2004, het optreden tegen inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten. Deze verordening verbiedt het binnenbrengen van dergelijke goederen op het grondgebied van de EU en bevat gemeenschappelijke regels voor de controle door de douane, maar de lidstaten zijn vrij om de nodige maatregelen te nemen m.b.t. het in beslag nemen en vernietigen van de verboden goederen. Elke lidstaat bepaalt ook zelf de sancties die genomen kunnen worden bij het overtreden van de verordening.

De voordelen voor de houder van het recht

Verzoek om optreden zonder kosten
Als er sprake is van namaakgoederen kan de houder van het recht in elke lidstaat de bevoegde douanedienst schriftelijk om de tussenkomst van de douaneautoriteiten vragen. Bij een gemeenschapsoptreden (bijvoorbeeld voor een gemeenschapsmerk), kan de houder het verzoek in meerdere lidstaten indienen. Hij hoeft geen kosten te betalen voor de administratieve afhandeling van het verzoek.

Ambtshalve inhouden
Als de houder van het recht geen tussenkomst van de douaneautoriteiten heeft gevraagd, mogen de lidstaten de goederen toch inhouden gedurende de tijd die nodig is om alsnog een verzoek in te dienen. Dat noemen we “ambtshalve inhouden”.

Uitgebreid recht
De EU-verordening geldt voor bijna alle intellectuele-eigendomsrechten, waaronder ook merken, modellen, auteursrechten, octrooien, aanvullende beschermingscertificaten, kwekersrechten, beschermde oorsprongsbenamingen, beschermde geografische aanduidingen...

En hoe zit dat in België?

In België bepaalt de wet van 15 mei 2007 de sancties voor de handel in namaakgoederen en door piraterij verkregen goederen. De straffen voor kopers en verkopers zijn verschillend en zijn ook afhankelijk van de goodwill van de houder van het recht en de herkomst van de goederen. De wet voorziet de inbeslagname of de vernietiging van de goederen die een inbreuk vormen op een intellectueel-eigendomsrecht.

Aan particulieren en handelaars kan een boete tot 500.000 euro en een gevangenisstraf van drie maanden tot drie jaar opgelegd worden. In België wordt de consument niet strafrechtelijk vervolgd voor het bezit van namaakgoederen. In andere landen, zoals in Italië, is dat wel het geval.